wyraz bliskoznaczny
  • wyraz i słowo
    28.06.2004
    28.06.2004
    Bardzo proszę o opinię w sprawie synonimiczności słów: słowo i wyraz. Wydawało mi się, że wyraz pasuje do słowa pisanego (wyraz w zdaniu, w tekście). W kontekście mowy raczej użyłbym słowa (powiedz/wypluj słowo, a nie wyraz). Niedawno przekonywano mnie, że to synonimy – sprawdziłem w słowniku (nowym) i rzeczywiście chyba można je stosować wymiennie. Cały czas mam jednak problem – nie potrafię „przestawić słów w zdaniu” i „mówić wyrazów”.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Piotr Krawczyk
  • Wyrazy i wyrażenia z kołem
    15.11.2019
    15.11.2019
    Czy mogę prosić o wyjaśnienie różnicy poniższych wyrażeń?
    Wokoło
    Wokół
    Wkoło
    W koło
    Które jest poprawne mówiąc np. o bieganiu dookoła czegoś?

    Z góry dziękuję.
  • osąd i ocena
    28.12.2011
    28.12.2011
    Szanowni Państwo!
    Zainteresowała mnie w SJP tożsamość definicji osądu i oceny – czy faktycznie ich zakres znaczeniowy jest identyczny? Ja pewnie podać definicji nie potrafię, ale wydawało mi się, że umiem te pojęcia odróżnić. I tak na przykład zły (głupi) człowiek to osąd, a nie ocena. Oceną może być stwierdzenie: „Biorąc pod uwagę wzrost i masę ciała, oceniam, że masz nadwagę”. Nauczyciel ocenia ucznia, ale czy go osądza?
    Z poważaniem – Karon
  • nasamprzód i ladaco
    6.02.2006
    6.02.2006
    Jaka jest etymologia wyrazów: nasamprzód i ladaco?
  • rzetelny słownik synonimów
    21.05.2011
    21.05.2011
    Szanowny Panie/Pani!
    Zwracam sie z prośbą o polecenie rzetelnego słownika synonimów w wersji online. Szukalam już na rożne sposoby i nie trafiłam na nic satysfakcjonującego. Z góry ślicznie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Weronika
  • siercinka
    5.04.2005
    5.04.2005
    W wielu słownikach ortograficznych znajdujemy słowo siercinka. Cóż ono oznacza i jaka jest jego etymologia?
    Dziękuję.
  • skrośny
    29.11.2006
    29.11.2006
    Szanowna Poradnio!
    Proszę o wyjaśnienie etymologii wyrazu skrośny, występującego w takich złożeniach jak: subsydiowanie skrośne (finanse), zniekształcenia skrośne (elektronika), składowa skrośna (statystyka), rzutowanie skrośne (informatyka). Czy jest synonim lub wyraz mu bliskoznaczny? Słowo skrośny nie występuje w korpusie języka polskiego.
    Piotr, Gliwice
  • szkalować kogoś o nieposzlakowanej opinii
    19.05.2010
    19.05.2010
    Witam państwa!
    Mam pytanie odnośnie wyrazów szkalować i nieposzlakowany. Można mieć nieposzlakowaną opinię (której nie można nic zarzucić), ale nie „poszlakowaną opinię’’ (której można coś zarzucić). Można kogoś szkalować, ale nie „poszkalować’’. Nie można mieć „nieposzkalowanej opinii’’ (której nie szkalowano). Myślę, że te dwa słowa mają na tyle podobne znaczenie, że jednego można używać jako negacji drugiego. Skąd ta zbieżność oraz brak powyższych form?
    Pozdrawiam serdecznie
    Aneta Rosłan
  • tylko (lub aż) 100 tysięcy
    31.10.2012
    31.10.2012
    Dzień dobry,
    jakie są przesłanki tworzenia rzeczowników odprzymiotnikowych zakończonych na -ość, gdy nie mają nowego znaczenia względem innych, np. inicjatywnośćinicjatywa, mitologicznośćmitologizm, obojnaczośćobojnactwo, ostentacyjnośćostentacja itd.? W słownikach PWN-u brakuje za to wielu słów z nowym znaczeniem, np. taktowność, instynktowność, prowokacyjność, przykrótkość itd. Mógłbym przykładowo utworzyć sobie rzeczowniki introwertyczność, ekstrawertyczność?
    Pozdrawiam
  • udolny i nieudolny

    24.01.2013
    24.01.2013

    Moje uszanowanie!

    Chciałem zapytać o przymiotnik nieudolny. Jaki jest jego antonim? Nasuwa mi się udolny, ale czy kiedykolwiek istniało takie słowo? Jeśli tak, to w jakich okolicznościach wyszło z użycia?

    Pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego